เรื่องง่าย ๆ ที่คนทำงานไม่ทำ

ทุกวันนี้ในการทำงาน ผมเจอปัญหาต่างๆที่เกิดขึ้นมากมาย บางปัญหาก็สลับซับซ้อน บางปัญหาก็เป็นปัญหาเล็กน้อยเกิดขึ้นกวนใจอยู่เสมอ หลายเรื่องพอมานั่งทบทวน นั่งคิดถึงสาเหตุของเรื่องราวที่เกิดขึ้น ก็พบกับความน่าประหลาดใจอยู่หลายครั้งปัญหาหลายอย่างที่เจอมีสาเหตุมาจากพฤติกรรมบางอย่างของตัวเราเองเป็นเรื่องง่ายๆที่เราควรทำ แต่น่าแปลกใจว่าทำไมเราไม่ทำ ถ้าเราเพียงแค่ทำมันสักนิด เราคงไม่ต้องเผชิญหน้ากับปัญหาที่จะตามมา เราคงป้องกันปัญหาได้อีกหลายเรื่อง ผมไม่แน่ใจว่าท่านผู้อ่านเคยเจอสถานการณ์แบบนี้หรือไม่ แต่คนทำงานหลายคนที่ผมพบเจอในเกือบ 10 ปีที่ผ่านมา ต่างก็เคยประหลาดใจเหมือนผมมาแล้ว ว่าเรื่องง่าย ๆ แค่นี้ทำไมเราถึงตัดสินใจที่จะไม่ทำ https://bit.ly/3wi44ze

เอ่ยปากถามเมื่อไม่รู้

การไม่รู้บางเรื่องไม่ได้แปลว่าคุณเป็นคนใช้ไม่ได้ เพราะขนาด Google เองยังไม่รู้ในหลายเรื่องที่คุณถาม คุณเพียงแค่ต้องรู้บางเรื่อง บางข้อมูลที่มีความสำคัญกับตัวเรา การเอ่ยปากถามเป็นวิธีการที่ง่ายมากในการหาคำตอบจากคนที่รู้ข้อมูลบางเรื่องมากกว่าเรา แต่คนส่วนมากกลับเลือกที่จะไม่เอ่ยปากถาม เลือกที่จะเก็บความสงสัยเอาไว้ กลัวการเอ่ยปากถามมากกว่าผลเสียจากการที่ไม่รู้ข้อมูลสำคัญ

ผมพบว่าสาเหตุหลัก 2- 3 ประการที่ทำให้คนไม่กล้าเอ่ยปากถามเวลาที่ไม่รู้ คือ

กลัวถามแล้วจะดูว่าโง่ เรื่องแค่นี้ก็ไม่รู้ ก็เลยเลือกที่จะไม่ถาม โดยลืมไปว่าเมื่อไม่ถามก็เลยกลายเป็นคนโง่จริงอย่างที่ตัวเองกลัว
เคยถามไปแล้ว ก็ไม่ได้คำตอบ รู้สึกว่าเสียเวลาถามเปล่าๆ ทั้งที่ถ้าเขาลองถามอีกครั้งอาจได้คำตอบก็ได้ ครั้งก่อนคนที่เราถามเขาอาจไม่สะดวกตอบ
คิดว่ามั่วหรือเดาเอาเองง่ายกว่า ซึ่งเป็นความคิดที่เสี่ยงต่อการทำผิดซ้ำเดิมมากทีเดียว เพราะคุณกำลังทำอะไรก็ตามบนความไม่แน่นอน บนฐานข้อมูลที่ไม่เพียงพอ โอกาสผิดพลาดย่อมมากขึ้น

เราเพียงแค่ใส่ความกล้าลงไปสักนิด เดินไปถามหัวหน้าของเราว่าเขาต้องการให้ทำอะไรบ้างกับรายงานฉบับนี้ ต้องการงานชิ้นนี้เมื่อไหร่ ทำแบบนั้นแบบนี้ได้ไหม ถามซะก่อนที่จะเริ่มต้นทำ มันจะช่วยให้เราไม่ต้องเสียเวลาแก้ไขงานแบบไม่รู้จบ หัวหน้าอาจแสดงท่าทางหงุดหงิดบ้างตามช่วงวัย แต่ก็อย่าไปถือสาเขา นึกในใจว่าเราถามเพราะต้องการทำงานให้ได้ตามที่เขาคาดหวัง เพราะฉะนั้นเวลาที่งานมันออกมาได้ดั่งใจเขา วันนั้นเขาจะนึกขอบคุณความกล้าของเราที่เดินเข้าไปถามดีกว่าปล่อยให้งานออกมาแบบไม่มีคุณภาพเหมือนกับอีกหลายคนที่มีคำถามแต่ก็เลือกวิธีการนิ่งเงียบที่นำไปสู่การทำผิดพลาด

ถ้าผมเป็นหัวหน้า ผมจะดีใจมากที่ลูกน้องกล้าเข้ามาถามเวลาที่มีอะไรสงสัย เพราะมันช่วยเตือนให้ผมต้องปรับปรุงตัวเองให้ดีขึ้นเวลาที่ต้องการสื่อสารอะไรให้คนอื่นฟังในครั้งต่อไป มันช่วยเตือนให้ผมรอบคอบมากยิ่งขึ้น เพราะก็มีหลายครั้งที่เราคิดไม่รอบด้าน ตกหล่นข้อมูลสำคัญบางประการไป เวลาที่ลูกน้องมาถามจึงไม่เคยรู้สึกโกรธและรำคาญว่าพวกเขามาทำให้เราเสียเวลา กลับยิ่งขอบคุณที่พวกเขาไม่เอาปัญหาไปซุกไว้ใต้พรม เพราะเมื่อไหร่ที่ผมเปิดพรมออกมาแล้วพบว่ามันมีปัญหาซุกซ่อนอยู่ ผมมักเจอว่าปัญหานั้นได้ลุกลามใหญ่โตจนเกือบจะแก้ไขไม่ได้

ยังไงก็ฝากไว้หน่อยนะครับ เมื่อเราจำเป็นต้องไปสอบถามอะไรกับคนอื่น ควรต้องแสดงท่าทีของการถามแบบอยากรู้ อยากคลายความสงสัย อยากได้ความกระจ่าง อยากพัฒนาตนเอง ไม่อยากให้เกิดความผิดพลาด อย่าทำท่าทีไม่น่ารัก ของแบบนี้มันดูกันออกครับว่าถามเพราะอยากรู้ หรือถามเพราะอยากลองเชิง ความรู้สึกมันต่างกัน ผลลัพธ์มันก็ต่างกัน ถามดีๆคนเขาก็อยากตอบ ถามด้วยท่าทีไม่ดี คนเขาก็ไม่อยากเสวนาด้วย นอกจากไม่ได้คำตอบแล้วยังเสียมิตรภาพกันอีกแบบนี้เรียกว่าเสียสองเด้ง

เอ่ยปากบอกเมื่ออยากได้อะไร

ผมมักจะหงุดหงิดกับคนที่อยากได้อะไรแล้วไม่พูดกันตรง ๆ อ้อมไปอ้อมมา การพูดกันอย่างเปิดเผย เอ่ยปากบอกออกมาเลยว่าอยากได้อะไรภายใต้การให้เกียรติซึ่งกัน เป็นเรื่องที่ง่ายมากเพราะเราไม่ต้องไปนั่งเดาใจ หรือให้ใครเดาใจ หรือ ไปนั่งตีความว่า ถ้าทำอย่างนั้น ถ้าทำอย่างนี้คนโน้นคนนี้จะคิดอย่างไร ผมว่าโลกใบนี้มันมีอะไรให้ทำอีกมากมายที่น่าสนุกมากกว่าการมานั่งเดาใจคนอื่นเล่น อาจเป็นเพราะว่าผมเป็นคนเดาใจคนไม่เก่ง และที่เคยเดามาก็ผิดซะมากกว่าถูก อย่ากระนั้นเลย ถ้าท่านอยากได้อะไรจากใคร อยากให้ใครเขาทำอะไรให้ ผมขอร้องจากหัวใจดวงน้อยครับ ท่านสามารถบอกเขาเลยครับ ได้ไม่ได้จะได้รู้กันไปเลยไม่ต้องเสียเวลา

คุณสาวๆอยากให้แฟนซื้อของขวัญวันเกิดแบบไหน อย่าได้คาดหวังว่าผู้ชายจะรู้ใจคุณทุกอย่าง บอกเขาไปเลยครับว่าแบบนี้เอา แบบนี้ไม่เอา แต่วิธีการบอกก็ให้แนบเนียนสักนิด ส่งสัญญาณหน่อยๆแบบนี้ถ้าผู้ชายไม่ซื่อบื้อมากก็คงรู้ว่าคุณกำลังหมายถึงอะไร ช่วงวันเกิดก็เปรยมันไปบ่อยๆครับ โอ้ยช่วงนี้โทรศัพท์สัญญาณไม่ค่อยดี สงสัยจะเสียแล้วนะ โอ้ยช่วงนี้เบาคอ เบาหูแปลกๆ สงสัยต้องซื้ออะไรมาถ่วงแล้วเนอะตัวเอง โอ้ยตัวเองช่วงนี้เป็นอะไรไม่รู้ร่างกายต้องการโอโซน หากพูดแล้วยังไม่เห็นภาพ ขอให้คุณผู้หญิงตอกย้ำด้วยการโพสมันขึ้น Facebook เลยครับ เอาให้เต็ม Feed ของแฟนคุณเลย ดีกว่าปล่อยให้เขาไปซื้อของที่คุณไม่ต้องการ ของที่คุณไม่ได้ใช้ แบบนี้เสียความรู้สึกกัน

ถ้าคุณอยากให้ Taxi ขับรถไปส่งที่บ้านโดยคุณมีเส้นทางลัดอยู่ในใจแล้ว คุณอย่าได้ลังเลที่จะเอ่ยปากบอกคนขับให้ช่วยไปตามเส้นทางที่คุณคิด ไม่ต้องกลัวว่าเขาจะหาว่าเราไปยุ่งกับอาชีพเขา ในเมื่อมันเป็นทางกลับบ้านเรา ไปทางที่เรารู้ ปลอดภัย สบายใจ ถึงเร็วกว่าทางอื่น ก็บอกเขาไปเลยว่า “พี่ ๆ หนูจะไปทางนี้ ไม่ไปทางอื่น ขับตามทางที่บอกไม่ต้องกลัวหลง”

ถ้าผมอยากได้ความช่วยเหลืออะไรจากใคร ผมจะถามตัวเองก่อนว่าผมทำสิ่งนั้นด้วยตนเองเต็มที่หรือยัง ถ้าผมทำมันเต็มที่แล้วยังทำไม่ได้ ติดขัดบางอย่าง อยากขอความช่วยเหลือจากเขา มันจำเป็นจริง ๆ ไม่ใช่อยากสร้างภาระหรือต้องการโยนงานให้คนอื่น ผมไม่ลังเลที่จะบอกกับคนนั้นว่าผมอยากให้เขาช่วยเหลืออะไร ถ้าผมไม่บอกใครจะมารู้ว่าผมกำลังต้องการความช่วยเหลืออยู่จริงไหมครับ

อ่านคู่มือดูสักนิด ทำอะไรง่ายขึ้นเยอะ

ผมว่าถ้ามีการทำวิจัยว่าประเทศไหนอ่านคู่มือที่แถมมากับสินค้าหรือผลิตภัณฑ์น้อยที่สุด ผมว่าประเทศไทยของเราคงติดอันดับต้นแน่ ๆ ซึ่งก็น่าแปลกใจเหมือนกันที่ว่าทำไมถึงเป็นเช่นนี้ ทั้งที่คู่มือที่แถมมากับสินค้าเป็นแหล่งของข้อมูลที่ชัดเจนที่สุดที่ช่วยไม่ให้เราต้องทำผิดซ้ำเดิม เพราะในนั้นบรรจุวิธีการใช้ การดูแลรักษา ข้อควรระวัง ส่วนประกอบที่สำคัญ รวมถึงปัญหาที่อาจเกิดขึ้นระหว่างการใช้งาน รายละเอียดการติดต่อเวลาที่สินค้ามีปัญหา

ผมขอสารภาพตรงนี้เลยว่าผมเองก็ไม่เคยอ่านคู่มือเวลาที่ซื้อคอมพิวเตอร์ ซื้อกล้องถ่ายรูป หรือโทรศัพท์มือถือเครื่องใหม่ อาศัยมั่วและเดาสุ่มเอา ลองผิดลองถูกไปเรื่อย ๆ เวลาติดขัดตรงไหนก็งมหาอยู่ตั้งนาน ตั้งค่าผิดตั้งค่าถูก บางทีก็เลยเถิดไปจนถึงเครื่องค้างเปิดไม่ติดคามือ ต้องเอาเข้าศูนย์ซ่อม อาการแบบนี้ไม่ได้เป็นเฉพาะผู้ชายพวกที่มีนิสัยชอบศึกษาค้นคว้าด้วยตัวเองแบบผมเท่านั้น เรายังพบอาการที่ว่านี้ได้ค่อนข้างบ่อยครั้งในคุณสุภาพสตรีทั้งหลาย พวกเธอไม่ค่อยถนัดในเรื่องเทคโนโลยีสักเท่าไหร่ บางคนถึงขนาดตั้งค่ามือถือ I-Phone รุ่นล่าสุดของตนเองยังไม่ได้ เพราะฉะนั้นผมเสนอว่าเสียเวลาสักนิดเปิดคู่มืออ่านดูสักหน่อยว่าเครื่องใช้ อุปกรณ์เหล่านั้นเขามีข้อมูลวิธีการใช้อย่างไร จะได้ไม่ต้องเสียเวลาไปไหว้วานคนอื่นเขา เพราะบางทีคนอื่นไม่ว่างแล้วคุณสุภาพสตรีใจร้อนไปตั้งค่าเอง รูปถ่ายสุดรักสุดหวงของคุณกับแฟนอาจจะอันตรธานหายไปก็ได้ เดี๋ยวจะมานั่งเสียใจร้องไห้ทีหลังนะครับ ยิ่งตอนนี้คู่มือหลายอย่างอยู่ในอินเตอร์เน็ต เป็นแบบ Interactive ดูง่าย เข้าใจไม่ยาก มีลูกเล่นให้ติดตามน่าสนใจ คงไม่ยากเกินไปสำหรับการศึกษาครับ

โดยเฉพาะคนทำงานที่มีหน้าที่ดูแลเครื่องจักรที่ใช้กันอยู่ในโรงงานอุตสาหกรรม อย่าคิดว่าตนเองทำงานมานาน เป็นสุดยอดช่าง แค่จับลูบๆคลำๆก็รู้แล้วว่าอุปกรณ์ข้างในเป็นอะไร มีกระบวนการทำงานแบบไหน ขอร้องหล่ะครับเสียสละเวลาสักนิดอ่านและทำความเข้าใจคู่มือให้จบ เอาให้รู้ว่าเครื่องมีกระบวนการทำงานอย่างไรให้ถ่องแท้ เวลาเครื่องมีปัญหาจะได้แก้ไขได้รวดเร็ว เวลาใช้งานก็จะได้ปลอดภัยมากยิ่งขึ้น ไม่ศึกษาคู่มือให้ดี เดี๋ยวอุบัติเหตุเกิดขึ้นจะมานั่งเสียใจภายหลัง กันไว้ดีกว่าแก้ครับ เดี๋ยวจะแย่เพราะแก้ไม่ทันเอานะ

มีแผนสำรองเตรียมไว้ไม่เสียหาย

ไม่ว่าคุณจะเตรียมแผนได้ดีขนาดไหน ไม่ว่าแผนของคุณจะรัดกุมรอบคอบมากเพียงใด คุณต้องไม่ลืมว่าแผนของคุณกำลังถูกทดสอบจากโลกที่ความไม่แน่นอน คือ ความแน่นอน เมื่อคุณเข้าใจว่าโลกมีการเปลี่ยนแปลงอยู่ตลอดเวลา สถานการณ์ผลิกผันได้รวดเร็วแบบที่เราคาดไม่ถึง โลกของเทคโนโลยี ข่าวสารสารสนเทศที่เชื่อมต่อโยงใยกันซับซ้อนทั่วทั้งโลก ทำให้แผนการที่คุณคิดว่าดีที่สุด ณ เวลานั้น อาจเป็นแผนการที่ใช้ไม่ได้ในอีก 5 นาทีต่อมา

คุณกำลังวางแผนที่จะนำเข้าเครื่องจักรขนาดใหญ่มูลค่าหลายร้อยล้านบาทในอีก 3 เดือนข้างหน้า คุณประมาณการตัวเลขค่าใช้จ่ายต่างๆที่จะเกิดขึ้นอย่างชัดเจน คุณวิเคราะห์แล้วว่าถ้าเครื่องจักรนี้เดินเครื่องเต็มกำลังการผลิตจะสามารถผลิตสินค้าได้ปริมาณและคุณภาพขนาดไหน แต่ทุกอย่างจะกลายเป็นไร้ค่าทันทีเมื่ออีก 6 ชั่วโมงต่อมา เกิดมีการประกาศลดค่าเงินของประเทศ หรือ เกิดเหตุการณ์ร้ายบางอย่างในโลกใบนี้ เพราะฉะนั้นสิ่งที่คุณทำได้ดีที่สุด เมื่อคุณมีแผนการที่เตรียมไว้พร้อมแล้วนั่นคือ ต้องเตรียมแผนสำรองเผื่อไว้รองรับกับความไม่แน่นอนที่อาจเกิดขึ้นกรณีมีเหตุสุดวิสัยบางอย่างที่คุณไม่สามารถควบคุมมันได้ เตรียมไว้สัก 2-3 แผนก็พอครับ เลือกป้องกันความเสี่ยงที่มันจะมีผลกระทบกับคุณแบบมีนัยสำคัญ เพราะถ้าคุณต้องมีแผนสำรองเพื่อป้องกันความเสี่ยงทุกอย่าง คุณก็คงไม่ต้องทำอะไรแล้วครับ บางทีชีวิตมันก็อยู่กับความเสี่ยงเป็นประจำอยู่แล้ว ครั้นจะไม่เสี่ยงเลยก็คงทำได้ยากหรือทำไม่ได้เลย เอาแค่ว่าหาแผนสำรองเตรียมเผื่อไว้ อย่างน้อยหากมันเกิดเหตุการณ์ไม่คาดฝันขึ้นมาจะได้พอบรรเทาผลมันได้บ้าง

ช่วงหน้าเทศกาลจะไปเที่ยวต่างจังหวัดควรจองโรงแรมไว้แต่เนิ่นๆ ไปจองใกล้วันเดินทางอาจไม่มีที่พักเหลือแล้ว ลองคิดดูครับว่าหลายครอบครัวเคยเจอเหตุการณ์ที่ว่าขนาดจองที่พักไปแล้วดิบดี บางทีไปถึงที่พักกลับมีพนักงานต้อนรับเดินมาบอกว่าห้องเต็ม เพราะโรงแรมอ้างว่าพนักงานไม่ได้คีย์ข้อมูลทำให้ไม่สามารถเปิดห้องให้เราพักได้ ผมไม่รู้จริงๆว่าเหตุผลที่พนักงานต้อนรับให้มาน่าเชื่อถือเพียงใด เพียงแค่อยากบอกคุณว่าถ้าเป็นแบบนี้แล้วเราไม่เตรียมแผนสำรองไว้ก่อน มีหวังการเที่ยวครั้งนี้คงไม่สนุกแน่

สิ่งเหล่านี้เป็นเพียงเรื่องง่ายๆบางส่วนเท่านั้นเองที่เราเลือกที่จะไม่ทำ แล้วก็ต้องมานั่งลุ้นกับผลลัพธ์ที่จะเกิดขึ้นตามมา หากเรากลับมาทบทวนตนเองอีกครั้งร่วมกัน เราจะพบว่าปัญหาใหญ่ที่เกิดขึ้นมากมายในชีวิตของเราล้วนก่อกำเนิดมาจากเรื่องเล็กน้อยเท่านั้นเอง เฉกเช่นเดียวกับความสำเร็จที่ก่อตัวมาจากเรื่องเล็กน้อยและจุดประกายให้เกิดการเปลี่ยนแปลงอันยิ่งใหญ่ เมื่อคนเก่ง ต้องทำงานร่วมกับคนอื่น